In deze lezing gaat Jan Vancoillie dieper in op het intrieste relaas van de Duitse begraafplaatsen in Vlaanderen. Hij bespreekt de aanleg van talloze kleine en grotere begraafplaatsen tijdens de oorlog, de werking van de Duitse instellingen die instonden voor herdenking en onderhoud, en de vele moeilijkheden waarmee zij geconfronteerd werden. Na de Tweede Wereldoorlog leidde dit uiteindelijk tot de gedwongen concentratie van al die graven op vier grote verzamelbegraafplaatsen.
Vancoillie staat ook stil bij wat deze Duitse begraafplaatsen onderscheidt van hun Belgische, Franse of Britse tegenhangers, met bijzondere aandacht voor ontwerp, symboliek en architectuur.
Want er zijn wel degelijk verschillen in gevoel en opzet tussen de begraafplaatsen. Hoe komt het dat we op een Britse begraafplaats zoals Tyne Cot – een stralend witte dodenstad waar toeristen elkaar verdringen – ondanks de ontelbare slachtoffers toch een gevoel van hoop of zelfs overwinning kunnen ervaren? Terwijl wie de platgetreden paden verlaat en zich begeeft naar Menenwald, waar bijna 48.000 jonge Duitsers rusten, getroffen wordt door een heel ander gevoel. Zoals zovele Duitse begraafplaatsen ligt deze er verlaten en stil bij. Het zijn precies die aangrijpende plekken waar de zinloosheid van oorlog op een verpletterende manier voelbaar wordt.
Deze lezing wil niet alleen een geschiedenis van de Duitse WOI begraafplaatsen in de frontstreek schetsen, maar ook de achterliggende tragiek en visie kaderen. Of zoals Käthe Kollwitz het na een bezoek aan de streek verwoordde:
“Der Krieg war keine freundliche Sache, es paßt nicht zu ihm, dies Jugendsterben mit Blumen zu verschönern. Ernst muß jeder Kriegsfriedhof bleiben.“ – Käthe Kollwitz, 23/07/1923
Over Jan Vancoillie
Historicus Jan Vancoillie (Wevelgem) is gespecialiseerd in het Duitse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij is auteur van verschillende boeken over de Duitse ervaringen in Vlaanderen, hun verdedigingssysteem en de geschiedenis van de Duitse begraafplaatsen in de streek.
Praktisch
- Datum: donderdag 18 september om 19.00 uur
- Locatie: kenniscentrum, Ieperstraat 1, 8980 Zonnebeke
- Toegang: € 10,00/persoon, inclusief drankje – cash of Payconiq ter plaatse
- Gratis toegang voor Friend, Ambassador & Corporate van het Passchendaele Membership